Alvleesklier- of pancreaskanker

Adenocarcinoom van de alvleesklier is een tumor die ontstaat in de cellen waarmee de alvleesklierbuis is bekleed. Deze tumoren komen bijna tweemaal zo vaak voor bij mannen als bij vrouwen. Adenocarcinoom van de alvleesklier komt bij zware rokers twee- tot driemaal vaker voor dan bij niet-rokers. Andere risicofactoren zijn chronische pancreatitis en alcoholisme. De gemiddelde leeftijd bij diagnose bedraagt 55 jaar. Over de oorzaak is weinig bekend.

Symptomen

De eerste symptomen zijn doorgaans pijn en gewichtsverlies. Ongeveer 80% van deze tumoren treedt op in de kop van de alvleesklier (het deel dat het dichtst bij de twaalfvingerige darm en de galbuis ligt). Het gevolg is geelzucht en jeuk door afsluiting van de galafvoergang. Tumoren in het lichaam en de staart van de alvleesklier (het middendeel en het deel dat het verst van de twaalfvingerige darm ligt) zijn vaak zonder veel symptomen en worden meestal pas ontdekt door het vinden van metastasen.

Diagnose

Een vroege diagnose is moeilijk. Wanneer een adenocarcinoom van de alvleesklier wordt vermoed, zijn de meest toegepaste onderzoeken echografie, computertomografie (CT), magneetresonantie scan (MRI) en endoscopische retrograde pancreatografie (ERCP). Om de diagnose te bevestigen kan de arts een biopsie afnemen voor microscopisch onderzoek.

Prognose en behandeling

De prognose is slecht. Minder dan 2% van de patiënten met adenocarcinoom van de alvleesklier is vijf jaar na de diagnose nog in leven. De enige kans op genezing bestaat uit een operatieve ingreep en die wordt toegepast bij patiënten bij wie de kanker nog niet is uitgezaaid. Alleen de alvleesklier zelf of de alvleesklier met de twaalfvingerige darm wordt dan weggenomen (Whipple operatie). Wanneer een operatie kan doorgaan wordt soms nadien chemotherapie.. Zelfs na een dergelijke ingreep, ongeacht verdere therapie, overleeft slechts 10% van de patiënten vijf jaar of langer. Wanneer een operatie niet kan doorgaan, dan wordt een therapie met cytostatica (chemotherapie) gegeven.