Alcoholische leverziekten zijn veel optredende gezondheidsproblemen die eenvoudig kunnen worden voorkomen. De hoeveelheid alcohol die iemand tot zich neemt (hoeveel en hoe vaak) bepaalt in het algemeen de kans op en de mate van leverbeschadiging. Vrouwen zijn gevoeliger voor leverbeschadiging dan mannen. De hoeveelheid alcohol die desondanks leverschade veroorzaakt, verschilt echter van persoon tot persoon.
Bovendien bevat alcohol calorieën zonder essentiële voedingsstoffen. De eetlust wordt hierdoor verminderd en voedingstoffen worden slecht opgenomen. Mensen die regelmatig alcohol gebruiken zonder gezond te eten kunnen daardoor ondervoed raken.
Symptomen en diagnose
De symptomen zijn over het algemeen afhankelijk van hoe lang en hoeveel iemand drinkt. Bij zware drinkers ontwikkelen de eerste symptomen zich meestal rondom het dertigste levensjaar en kunnen zich ernstige problemen voordoen rond het veertigste levensjaar. Alcohol kan bij mannen een effect hebben dat vergelijkbaar is met een overmaat aan oestrogeen en een tekort aan testosteron, waardoor verkleining van de zaadballen en borstontwikkeling kan optreden.
Patiënten met leverbeschadiging door vetophoping (leververvetting) vertonen meestal geen symptomen. Bij eenderde van deze patiënten is de lever vergroot en soms gevoelig.
Een door alcohol veroorzaakte ontsteking van de lever (alcoholhepatitis) kan gepaard gaan met koorts, geelzucht en een toename van het aantal witte bloedcellen. Ook een gevoelige, pijnlijke, vergrote lever kan voorkomen.
Een patiënt met leverbeschadiging door littekenvorming (cirrose) kan de symptomen of kenmerken vertonen van alcoholhepatitis. Daarnaast kunnen de complicaties optreden van alcoholische levercirrose, zoals portale hypertensie met vergrote milt en ascites (vochtopstapeling in de buik). Ook nierinsufficiëntie door leverfalen (hepatorenaal syndroom), verwardheid (hepatische encefalopathie) of een levertumor kunnen voorkomen.
Prognose en behandeling
Als de patiënt het alcoholgebruik niet staakt, zal de leverbeschadiging toenemen en waarschijnlijk fataal zijn. Bij mensen die stoppen met drinken zal de leverbeschadiging (behalve de littekenvorming) vanzelf herstellen en bestaat er een goede kans dat de patiënt langer in leven blijft. De enige behandeling van alcoholische leverziekten is het alcoholgebruik staken, maar dit kan uitermate moeilijk zijn. De meeste mensen moeten deelnemen aan een officieel trainingsprogramma om te stoppen met drinken, zoals die van de AA (Anonieme Alcoholisten). Nog beter is een professionele begeleiding in een ontwenningscentrum, ambulant of via opname.